Hilde Sabbe (van Vooruit - Achteruit) verklaarde op Ter Zake plechtig dat de hele heisa rond het onverdoofd slachten in het Brussels parlement een “cultuuroorlog” was. In deze oorlog heeft zij de kant gekozen van de kiezers die ze omschrijft als “moslims”. Hilde vindt dat progressief. Het zou mij bijzonder benieuwen welke vooruitgangsgedachte er eigenlijk zit achter de politieke steun voor een godsdienst. Maar laat het ons eerst even hebben over de grondgedachte. Is de discussie over het onverdoofd slachten terug te brengen tot "een cultuuroorlog”? Ik denk het niet. Of althans, zo zou het niet moeten zijn.
De problematiek heeft een diepere oorsprong. Met name de vraag naar de doelstelling van het bedrijven van politiek. De politiek, de maatschappelijke organisatie, kan er zijn om verschillende doelen te dienen. Het kan zijn dat het doel is de mens te dienen. Dat is het meest voor de hand liggend. De dieren ook. De natuur. De rijken.Zou ook kunnen. Of de armen. Binnen dat denkkader is het mogelijk een gesprek te hebben waarin de ratio en de beschouwing van de werkelijkheid een plaats hebben. Daarvoor hoeven we het niet altijd met elkaar eens te zijn. Het denkkader laat overleg toe. Anders wordt het wanneer de politiek dictatoriaal wordt. De politiek is er dan in het belang van Mao, of van Poetin, of van Marc Van Ranst (in het diepste van zijn fantasieën). Dat denkkader laat geen overleg meer toe. Het is verengd door wat de ene persoon, de dictator, wil. Het enige voordeel van dat kader is dat de wil en de waarheid analyseerbaar blijven. Wat de dictator wil is wat hij als wil veruitwendigt. De waarheid is dat wat de dictator zegt. Simpel maar duidelijk.
Problematisch wordt het wanneer het realiseren van de wil van god de politieke doelstelling wordt. Elk overleg daarover is in geval van onenigheid gedoemd finaal te mislukken. Er lijken immers niet zoveel goden te zijn die al onderhandelend via de mens, van gedacht veranderen. De toetsing aan de werkelijkheid is ook niet meer mogelijk. Want die werkelijkheid zit bij God. Die werkelijkheid is God. Johannes verwoordt het goed bij de aanvang van zijn evangelie. Het hoeft dus niet te verwonderen dat godsdienst zo’n belangrijke rol speelt als de driver van oorlog. In de ogen van Hilde Sabbe een zogenaamde “cultuuroorlog”. Doch nader beschouwd gaat het daar niet om, of zou het daarover niet mogen gaan.
God kost geen geld, en God blijft in uw privé. In de politiek kunnen we ons van de wil van God - het spijt ons vooral niet - niets aantrekken. Dat is wat we in de Westerse wereld eigenlijk al heel lang in de praktijk brengen. Zelfs de partijen en politici die werken vanuit een godsdienstige overtuiging, komen niet meer met het argument aandraven dat iets moet omdat God het wil. Of het moet de één of de andere politicus zijn die de feodaliteit niet is ontgroeid. In een Westers democratisch model worden de wetten niet ontleend aan God.
Er zijn heus wel behoorlijk wat gelovigen die we “moslim” noemen, die denken dat gehoor moet worden geheven aan o.a. de leer van Sayyiduna Abdullah Ibn Umar. Deze leer stelt dat een moslim een heerser moet gehoorzamen, maar slechts zolang hij niet wordt opgedragen een zonde te begaan. Die “maar” is bijzonder belangrijk en de essentie van de leer.
Voila. Daar gaat het om. Hier moeten we aan die gelovigen die deze leer aanhangen (en dat zijn lang niet alle moslims) iets heel erg duidelijk maken: in een Westerse democratie gelden de wetten altijd. Zonde of geen zonde. Dat is geen kwestie van cultuur en nog minder een kwestie van een oorlog. Dat is een grondbeginsel van onze staat. Wie daarmee niet kan leven, die stelt zich buiten de samenleving. Het recht op burgerlijke ongehoorzaamheid bestaat niet in een rechtsstaat. Kan ook niet bestaan, want dan hebben de wetten geen uitwerking meer en is er chaos en anarchie. Morgen voor de rechter komen om door het rood licht te rijden leidt tot niets als de mensen een recht hebben op burgerlijke ongehoorzaamheid. Het staat iedereen die vindt dat zijn gedachten over de wil van God boven de wetten van het land staan, om een land te kiezen waar dat niet zo is. Er zijn er te over in deze wereld.
Een oorlog tussen culturen? Niet dus. Vreemd dat een politica die zich “progressief” noemt dat woord in de mond neemt en dan nog partij kiest in die “oorlog” ook. Daarmee creëert ze zelf mee het oorlogsvuur. Terwijl we gewoon de grenzen moeten duidelijk maken aan elkaar. Door er bovendien een karikatuur van te maken waarbij de “Moslims” in het algemeen worden gezet tegenover de rest, is beeld dat Sabbe ophangt behoorlijk stigmatiserend. Zeker voor die moslims die de wetten van het land naleven, ook al stroken ze niet met wat ze denken de wil van God te zijn. Die mensen worden nu ook in de oorlog van Sabbe betrokken. Allemaal op één hoop. Dat is progressief, wellicht.
